Kreeften groeien gedurende hun hele leven, wat het noodzakelijk maakt om eens in de zoveel tijd hun harde exoskelet van zich af te schudden. Volwassen vrouwtjes doen dit gemiddeld eens per twee jaar. Dit is ook het moment dat ze op zoek gaan naar een partner om een spermapakketje in ontvangst te nemen. Hoe gaat dat eraan toe? Het gaat gepaard met teder voorspel, urine en dominantie.

Kreeften plassen tijdens de seks

In de kreeftenwereld draait alles om dominantie. Het sterkste en dominantste mannetje in de regio krijgt de meeste vrouwtjes. Ze staan zelfs letterlijk voor hem in de rij.

Vanuit zijn holletje laat hij urine lopen waar feromonen (geurstofjes) inzitten. Die moeten de vrouwtjes laten weten dat hij het gewildste mannetje van de straat is. De vrouwtjes urineren ook, om aan te geven dat ze klaar zijn om te paren. Dat plassen gebeurt via kleine buisjes aan de voorkant van hun gezicht – inderdaad, hun gezicht.

Leestip: Paren onder water is knap lastig – zo lukt het deze 5 dieren toch

Uit onderzoek blijkt dat de keuze van het vrouwtje de doorslag geeft. Heeft zij besloten dat dit mannetje goed genoeg is? Dan kruipt ze bij hem in zijn holletje, waar ze de komende dagen de bloemetjes gaan buiten zetten.

Kreeften doen aan voorspel

De kreeften beginnen hun paring met een beetje voelwerk. Ze raken elkaar speels aan, tot het vrouwtje klaar is om haar exoskelet af te werpen. Dit afwerpen duurt ongeveer vijftien minuten. Eenmaal naakt, is ze ontzettend kwetsbaar. Daarom heeft ze ook zo’n sterk mannetje nodig: iemand die haar kan beschermen in deze staat.

Het mannetje besnuffelt zijn naakte vrouwtje, en legt haar voorzichtig op haar rug. Daarna duwt hij zijn sperma in haar spermabuidel. Een deel daarvan hardt uit, en wordt een spermaplug. De grotere vrouwtjes kunnen het zaadpakketje maar liefst drie jaar bewaren.

Leestip: Kan seks de menopauze uitstellen? Dit zegt de wetenschap

Na de paring absorbeert het vrouwtje water zodat ze groter wordt. Het uitharden van haar nieuwe, passende exoskelet duurt meerdere dagen, en dus blijft ze een kleine week in het hol met haar sterke paringspartner. Daarna verlaat ze het nest, en kan het urineren voor de man opnieuw beginnen. Klaar om de volgende vrouw aan te trekken.

Mannetjes bevruchten tientallen vrouwtjes

Uit een Canadees onderzoek blijkt dat mannetjes tot maar liefst 54 vrouwtjes in één paarseizoen kunnen bevruchten. Tot die conclusie kwamen zij door negentien kreeften gedurende 2 tot 4 paarseizoenen te volgen. Dat was wel de absolute uitblinker, want de mediaan lag op 22.

Je zou misschien zeggen dat het sperma een keertje opraakt, maar dat was volgens de onderzoekers bij de mannetjes die 30 tot 54 vrouwtjes insemineerden juist niet het geval. Vrijwel alle vrouwtjes die voor hen in de rij wilden staan, gingen er met een volledige reeks bevruchte eitjes vandoor. Hoe groter de kreeft, hoe meer spermareserves.

Risico’s voor de kreeft

Deze flinke jongens zijn helaas voor de vrouwtjes niet alleen in trek als paringspartner. In gebieden waar gevist wordt, zijn het juist de grote kreeften die uit de zee worden gehaald voor de voedselindustrie.

Leestip: Nu of nooit: hoe zeereservaten onze oceanen en de visserij kunnen redden

Uit Noors onderzoek naar de Europese kreeft bleek dat mannetjes in gebieden waar niet gevist mag worden, groter zijn dan in regio’s waar wel gevist wordt. Daar zijn de vrouwtjes en mannetjes vrijwel van gelijke grootte.

Door de grote individuen uit de populatie te verwijderen, kunnen de vrouwtjes geen uiting geven aan hun natuurlijke, seksuele voorkeur voor een groot mannetje met veel sperma. Uiteindelijk kan dat leiden tot kleinere kreeften en minder succesvolle voortplanting.

Meer ontdekken? Krijg onbeperkt toegang tot National Geographic Premium en steun onze missie. Word vandaag nog lid!